Szanowna Poradnio,

jaka jest graficzna konwencja zapisu myśli bohatera? Oddzielenie myślnikiem sprawia mylące wrażenie, że to część dialogu. A kursywa potrzebna jest często (przynajmniej w tłumaczonych przeze mnie książkach) to obcych nazw.

Z góry serdecznie dziękuję

Dorota

Szanowni Państwo,

w Toruniu, po lewej stronie Wisły, mieści się dzielnica Podgórz, dawniej stanowiąca samodzielną miejscowość, a od 1938 będąca częścią Torunia. Spory problem sprawia określenie, czy coś znajduje się w Podgórzu czy na Podgórzu. W mowie potocznej stosowane są obie formy, przy czym częściej na Podgórzu. W literaturze naukowej sprawa spotykam się już z obiema formami mniej więcej w równym stopniu. Czy można uznać, że obie formy są poprawne, czy też jednak jest inaczej?

PM

Dzień dobry,

czy istnieją jeszcze społeczności lub choćby pojedynczy ludzie posługujący się gwarą lwowską (czy może raczej odmianą języka polskiego w jakiś sposób kontynuującą tę przedwojenną gwarę)? Czy powstają współcześnie jakieś teksty w tej gwarze? Czy można stwierdzić jednoznacznie, że jest ona martwa?

Szanowni Państwo,
w książce Joanny Tokarskiej-Bakir Rzeczy mgliste: eseje i studia autorka przytacza dwa zwroty: zapinać się po żydowsku (na lewą stronę) i jeść po żydowsku (nóż w lewej, widelec w prawej). Czy mają one źródło w jakichś realnie istniejących zwyczajach?

Dzień dobry,

w sztuce I.Witkiewicza „Szewcy” użyto słowa „rzeczułki” w objaśnieniu, w notatce na dole - w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy. W słownikach internetowych znajduję jedynie powiązanie tego wyrazu z wyrazem „rzeka”. Czy zatem poprawne jest wciąż stosowanie na co dzień słowa „rzeczułki” w znaczeniu zdrobnienia od rzeczy? A może to już archaizm? Bardzo mi się to słowo podoba i mam ochotę je popularyzować. Proszę uprzejmie o odpowiedź.

Z poważaniem

Anna

Dzień dobry,

pytanie dotyczy wyrazu „swary”, który dzisiaj w słownikach odnotowywany jest tylko w formie liczby mnogiej. W Słowniku języka polskiego pod redakcją W. Doroszewskiego wyraz ten notowany był jeszcze w formie liczby pojedynczej: „swara”. Czy możemy twierdzić, że współcześnie forma liczby pojedynczej wyszła z użycia (i czy jej użycie w tekście będzie błędem)?

Szanowni Państwo,

na wielu stronach internetowych tłumaczy się ukraińskie nazwy własne w sposób, który jest moim zdaniem kalką językową. Pisze się przykładowo: Narodowa Akademia Nauk Ukrainy czy Lwowska Narodowa Naukowa Biblioteka Ukrainy. W moim odczuciu powinno się te nazwy tłumaczyć: Ukraińska Narodowa Akademia Nauk i Ukraińska Narodowa Biblioteka Naukowa we Lwowie.Jeśli się mylę, bardzo proszę o wyprowadzenie mnie z błędu.

Z poważaniem

Paweł J.

Spotykam się czasem z tekstami, w których zamiast nawiasów okrągłych () używa się ukośników. Kiedyś stare maszyny do pisania nie miały nawiasów okrągłych w zestawie czcionek, ale obecnie można je wpisać na każdym komputerze. Wobec tego czy używanie ukośników w miejsce nawiasów nie jest błędem?

Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy etymologii i znaczenia słowa, którym od lat zamęcza mnie mój Tato. Słowo pochodzi z tradycyjnej piosenki ludowej. Tekst:

Już słoneczko na zachodzie
Przegląda się w sinej wodzie.
Rybaku wiosła złóż
I na brzeg wracaj już.
Waraha, waraha, hej.

Żegnaj, moja miła łódko,
Rozstajemy się na krótko.
Zarzucę znowu sieć
Nim ranek zacznie dnieć.
Waraha, waraha, hej.

Pytanie dotyczy słowa waraha. Co ono oznacza, skąd pochodzi i jaka może być jego etymologia?

Dlaczego we Lwowie, ale w Lwówku Śląskim?